Jedzenie śmieciowej żywności zwiększa ryzyko depresji – sugerują analizy przeprowadzone w wielu krajach

Denis Campbell
The Guardian
26.09.2018 r.

Analiza 41 opracowań naukowych wzywa lekarzy rodzinnych do udzielania porad żywieniowych w ramach tradycyjnego leczenia pacjentów. Według przeprowadzonych badań stwierdzono, że jedzenie fast food-ów zwiększa ryzyko depresji, co stanowi wskazówkę dla lekarzy, aby w ramach leczenia depresji pouczali rutynowo pacjentów na temat zdrowego odżywiania.

Osoby, które stosują natomiast tradycyjną dietę śródziemnomorską mają dużo mniejsze skłonności do popadnięcia w depresję, gdyż ryby, owoce, orzechy i warzywa, które składają się na tę dietę, chronią, według przeprowadzonych badań, przed najczęściej ostatnio wymienianym problemem dotyczącym zdrowia psychicznego.

Wyniki badań, opublikowane w czasopiśmie naukowym Molecular Psychiatry [Psychiatria Molekularna] stanowią efekt analiz przeprowadzonych przez naukowców z Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Australii, którzy przestudiowali 41 wcześniej przeprowadzonych badań na temat istniejących powiązań między dietą a depresją.

„Dieta stymulująca procesy zapalne w organizmie może wywołać ogólnoustrojowy stan zapalny, a to może mieć bezpośredni wpływ na ryzyko wystąpienia depresji”, stwierdziła Dr Camille Lassale, główny autor opracowania, dodając, że zła dieta podwyższa ryzyko depresji w znacznym stopniu.

Wynikiem powyższej analizy była również obserwacja, że żywność zawierająca dużo cukru, lub przetworzona prowadzi nie tylko do stanu zapalnego jelit, lecz całego organizmu, co określane jest jako „ogólnoustrojowy stan zapalny”. Efekt tego jest podobny do skutków palenia papierosów, zanieczyszczenia środowiska, otyłości i braku ruchu.

„Przewlekły stan zapalny może mieć wpływ na zdrowie psychiczne wskutek przenoszenia prozapalnych molekuł do mózgu, a także może oddziaływać na molekuły – neuroprzekaźniki – odpowiedzialne za regulację nastrojów”, powiedziała Lassale, zatrudniona na Wydziale Epidemiologii i Zdrowia Publicznego w University College London.

Badania przeprowadzone przez zespół Dr Lassale wykazały, że uboga dieta pozostaje w związku przyczynowym z początkiem stanów depresyjnych, aczkolwiek nie potwierdzili tego pacjenci cierpiący na depresję i spożywający żywność niskiej jakości w dużych ilościach, podkreśliła Dr Lassale.

Naukowcy oparli swoje wnioski na pięciu przeglądowych badaniach obserwacyjnych, obejmujących 32,908 osób dorosłych pochodzących z Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii, Australii i USA.

„Dieta słabej jakości może podwyższyć ryzyko wystąpienia depresji zgodnie z wynikami badań obserwacyjnych, wykluczających osoby cierpiące na depresję od początku prowadzonej obserwacji. Tym samym, badania skoncentrowały się na tym, w jakim związku pozostaje dieta w punkcie wyjściowym wobec nowych przypadków depresji”, powiedziała Lassale.

Uważa się, że jedna na sześć osób dorosłych w Wielkiej Brytanii doświadczyła depresji, często wraz ze stanami lękowymi. Zespół ekspertów z Centrum Zdrowia Psychicznego oszacował, że koszty społeczne tej choroby, wraz z utratą produktywności i kosztami leczenia, wynoszą 105 miliardów funtów rocznie.

Dr Tasnime Akbaraly, inny pracownik naukowy UCL i współautor badań powiedział: „W połączeniu ze zrandomizowanymi próbami wskazującymi na korzystne skutki poprawy sposobu odżywiania na wyniki leczenia depresji, istnieją mocne argumenty przemawiające za traktowaniem diety jako głównego nurtu w medycynie psychiatrycznej. Nasze obserwacje potwierdzają konieczność rutynowego poradnictwa w zakresie odżywiania, będącego częścią wizyty w gabinecie lekarskim, zwłaszcza psychiatrycznym.”

Dr Cosmo Hallstrom, ekspert zajmujący się depresją oraz pracownik Royal College of Psychiatrists stwierdził, że jeśli śmieciowe jedzenie podwyższa ryzyko depresji, wówczas niezdrowa dieta jest nie tylko szkodliwa dla ciała, lecz również dla umysłu. „Reakcje chemiczne zachodzące w jelitach są bardzo podobne do tych przebiegających w mózgu. Nie dziwi więc, że to co wpływa na stan naszych jelit, może również mieć wpływ na nasz mózg”, dodał.

Profesor Helen Stokes-Lampard, przewodnicząca Królewskiego Kolegium Lekarzy Rodzinnych stwierdziła: „to obszerne badanie dostarcza dodatkowych dowodów potwierdzających, że przestrzeganie zdrowej diety może poprawić nasz nastrój i dodać nam dodatkowej energii. Stanowi ono wkład w rosnącą liczbę badań wskazujących na zależność pomiędzy naszą dietą a zdrowiem psychicznym.

„Coraz częściej lekarze rodzinni zalecają pacjentom zmianę diety i stylu życia na zdrowszy w ramach holistycznego podejścia do postępowania w chorobach przewlekłych, gdyż wiadomo, że może to przynieść całe spektrum pozytywnych skutków dla zarówno fizycznego, jak i psychicznego zdrowia pacjentów”.

Jednakże wnioski z badań nad dietą śródziemnomorską zostały skrytykowane przez Naveed Sattar’a, profesora medycyny metabolicznej z Uniwersytetu w Glasgow.

„Aktualnie posiadane informacje nie są wystarczające, aby potwierdzić, że dieta bogata w warzywa i owoce może zapobiec depresji, gdyż większość istniejących dowodów wskazuje, że osoby o złym stanie zdrowia psychicznego mają tendencje do złego odżywiania. Ponadto zależność pomiędzy stanem zapalnym organizmu i dietą a zdrowiem psychicznym nie została jeszcze w pełni i jednoznacznie potwierdzona”.

tłumaczenie: Hanna Baurowicz-Fujak dla strony Wiedzaochrania.pl